Of A People Who Are Missing: on films by Danièle Huillet & Jean-Marie Straub

13.11 — 20.12.09

Groepstentoonstelling

Samengesteld door Florian Schneider en Annett Busch

Deelnemende kunstenaars Danièle Huillet en Jean-Marie Straub

De ‘Straubs’, zoals Danièle Huillet en Jean- Marie Straub meestal worden genoemd, behoren tot de meest opmerkelijke filmmakers uit de filmgeschiedenis. Desondanks genoten ze nooit grote bekendheid. Straub and Huillet werkten meer dan veertig jaar samen, tot de dood van Danièle Huillet in oktober 2006. Vanaf de beginjaren zestig leidde hun radicale benadering van filmmaken tot de creatie van bijna dertig zeer diverse films; ze behandelden en transformeerden literatuur van Kafka, Pavese en Hölderlin, evenals schilderijen van Cézanne, cantates van Bach en opera’s van Schönberg.

De filmmakers bevroegen voortdurend de mogelijke omzetting van het ene medium naar een ander, van literatuur, naar schilderkunst, naar muziek en film, als een proces van herlezing, heruitvinding of aanpassing van betekenis. Mocht er iets bestaan als een ‘Pédagogie straubienne’ (waarop Serge Daney ooit zinspeelde), stelt het project Of A People Who Are Missing de volgende vraag: wat kunnen we vandaag de dag leren van hun films? Is het mogelijk om de precisie, die zo sterk verbonden lijkt met de methodes van de analoge filmproductie, te vertalen in wat gewoonlijk wordt begrepen als het tijdperk van de digitale beeldproductie, en zo ja, onder welke voorwaarden?

Huillet en Straub weigerden uitdrukkelijk elke vorm van interpretatie die de toegang tot het kunstwerk, het zogezegde origineel, vergemakkelijkte. In plaats daarvan leidt hun focus op het gebruik van spraak, telkens in zeer specifieke omstandigheden, naar een veelvoud aan mogelijke interpretaties; en dit is wat hun films zo uniek maakt. Middels de actie van het spreken veranderen de bewegende beelden één van hun meest essentiële kenmerken en worden zij niemands bezit.

Niemands bezit betekent het tegenovergestelde van wat iedereen toebehoort – ongeacht of het nu wel of niet gecommuniceerd, geparticipeerd of gedeeld wordt. Het is in deze zin dat we ook de verwijzingen van Gilles Deleuze in zijn boek over cinema kunnen interpreteren: de films van de ‘Straubs’ zijn gemaakt voor een publiek dat er niet is. Een publiek moet worden opgeroepen eerder dan worden vertegenwoordigd of aangesproken. ‘Het publiek bestaat niet langer, of nog niet...’

De uitdrukking ‘a people who are missing’ (een publiek dat er niet is) komt uit de enige publieke lezing die Paul Klee ooit gaf, namelijk Uns traegt kein Volk in 1924 in het Kunstverein Jena. In plaats van de prachtige isolatie van de kunstenaar te verheerlijken, moet dit ontbrekende publiek letterlijk begrepen worden en Jean-Marie Straub suggereerde ooit zijn film The chronicle of Anna Magdalena Bach op te dragen aan de Vietcong.

Of A People Who Are Missing presenteert het oeuvre in de vorm van een open platform waar zowel het bekijken als het maken van films gethematiseerd worden. De tentoonstellingsruimte wordt onderverdeeld in vijf studio’s die tegelijk fungeren als presentatieruimte en als onafhankelijke productieplaats. Elke studio bestaat uit een unieke configuratie van archiefmateriaal, filmfragmenten, footage en kritisch discours. Elke week worden in één van de studio’s gasten en deelnemers ontvangen voor een reeks screenings, lezingen en debatten.

De deelnemers zijn ondermeer: Chantal Akerman, Pietro Bianchi, Manon de Boer, Robert Bramkamp, Giulio Bursi, Barton Byg, Rinaldo Censi, Anna Fiacciarini, Jack Henrie Fisher, Peter Friedl, Kim de Groot, Romano Guelfi, Tim Liebe, Armin Linke, Laura Malacart, Ines Schaber, Sally Shafto, Eyal Sivan, Benoît Turquety, Barbara Ulrich, Klaus Volkmer, Susanne Weirich.

Gedetailleerd programma op: www.ofapeoplewhoaremissing.net

Of A People Who Are Missing is een samenwerking tussen Extra City – Kunsthal Antwerpen en de Jan van Eyck Academie, Maastricht, met de University of Fine Arts Hamburg, Multitude e.V. en Time Festival, Gent.

Speciale openingsuren: donderdag – zondag 14:00–19:00

Locatie Extra City - Antwerpen-Noord, Tulpstraat 79, 2060 Antwerpen