Sergei Eisenstein

The Mexican Drawings

03.04 — 22.06.09

Solotentoonstelling

Samengesteld door Oksana Bulgakowa en Anselm Franke

Deelnemende kunstenaars Sergei Eisenstein

Sergei Eisenstein (1898–1948) was een baanbrekende kunstenaar in de modernistische traditie en een legendarische pionier op het gebied van film. De regisseur van meesterwerken als Battleship Potemkin (1927) en Ivan the Terrible (1941), was eveneens een belangrijk kunsttheoreticus, wiens ideeën over 'intellectuele montage' bijvoorbeeld, een mijlpaal vormen in de filmtheorie en de revolutionaire kunst. Doorheen zijn leven maakte Eisenstein tevens intensief gebruik van de tekening als medium om zijn theoretische beschouwingen te illustreren, of letterlijk vorm te geven.

Hoewel Eisenstein een enorme invloed heeft gehad op de 20ste-eeuwse cultuur, zijn veel van zijn teksten nooit uit het Russisch in andere talen vertaald, en een groot gedeelte van zijn omvangrijke verzameling geschriften werd tot op heden niet gepubliceerd. Ook zijn omvangrijke collectie tekeningen werd slechts zelden tentoongesteld.

Deze tentoonstelling brengt een uitgebreide selectie tekeningen samen uit de Russische Staatsarchieven voor Literatuur en Kunst in Moskou (RGALI), die Eisenstein maakte tijdens zijn verblijf in Mexico in 1931–1932 en waarvan een deel nooit eerder werd getoond. In Mexico ontwikkelde Eisenstein een manier van tekenen die sterke overeenkomsten vertoonde met de surrealistische écriture automatique. Hij produceerde eindeloze variaties op terugkerende motieven, verenigde archaïsche en moderne mythes, en onderzocht obsceniteit, geweld en vormen van extase, middels de enkelvoudige, vormeloze lijn.

Aanvullend presenteert de tentoonstelling fragmenten uit het onvoltooide ¡Que viva México! de film die Eisenstein in Mexico opnam en die hij door zijn gedwongen terugkeer naar Rusland niet kon afmaken. De hybride filmfragmenten verbeelden de gelijktijdigheid van heden en verleden van het Mexicaanse leven. Refererend naar de 'primitieve' fascinatie voor het 'archaïsche', maar deze ook overstijgend, vertegenwoordigde Mexico voor Eisenstein een schouwspel van dialectische beeldtaal, die hem toeliet de rol van moderne kunst en revolutionaire cinema opnieuw te conceptualiseren binnen de moderne tweedeling van subject en object, rationaliteit en irrationaliteit, van binnen- en buitenkant, individu en gemeenschap, en zelfs van leven en dood.

Tevens presenteert Extra City de recente publicatie van Eisensteins monumentale, onafgewerkte boek Method. Eisenstein concipieerde Method als een driedimensionaal boek, waarvan hij zich voorstelde dat het eerder een atmosferische, ronde vorm zou aannemen in plaats van dat van een lineair boek. De 1.700 pagina's tekst, tekeningen en notities, in Russisch, Engels, Frans, Duits en Spaans, werden gepubliceerd in vier volumes, door Oksana Bulgakowa, Potemkin Press (Berlin/San Francisco, 2009).

Sergei Eisenstein: The Mexican Drawings wordt opgevat als een introductie tot het thematische project Animism, voor 2010 gepland in MuHKA en Extra City, dat zich toelegt op de dialectiek van subjectivering en objectivering, en van 'mummificatie' en 'animatie' in de hedendaagse kunstpraktijk.

Curatoren: Oksana Bulgakowa en Anselm Franke
Tentoonstellingsarchitectuur: Guy Châtel (ssa/xx-architecten)
Met de steun van de Russian State Archives of Literature and Art (RGALI) en de Ford Foundation, Moscow.
In samenwerking met MuHKA

Locatie Extra City - Antwerpen-Noord, Tulpstraat 79, 2060 Antwerpen