Curator: Nick Aikens (curator Van Abbemuseum, Eindhoven)
Op 11 juni, 18 juni en 1 juli telkens om 19:30
Een reeks over subjectieve vormen van geschiedschrijving. Via persoonlijke herinneringen en alternatieve bronnen bieden filmmakers verschillende manieren om naar het verleden te kijken. Na de screenings vindt er steeds een gesprek plaats met de kunstenaars.
De culturele praktijk gaf zichzelf steeds de taak om geschiedenis te schrijven, te bespreken en te herschikken in functie van een beter inzicht in het heden. Deze opdracht lijkt zeer vooruitziend doordat de verschillende historieken helpen om een nieuw licht te werpen op een onzeker en veranderlijk actueel moment. Welke methodologieën gaan voorbij aan het gebruik van archieven en documentaire formats en laten een meer emotieve, veranderlijke en tastbare vorm van geschiedenis – en vervolgens van het heden – toe? Speaking to History kijkt naar een aantal hedendaagse filmmakers die onderzoek doen naar het conceptuele en narratieve potentioneel van orale bronnen, de complexe relatie tussen gesproken en geschreven woord en beeld en het gebruik van cinematografie om zowel zin te geven aan geschiedschrijving als om ons begrip van het verleden te compliceren. Via het medium film bekijken zij de constructie van narraties op persoonlijk, collectief en historisch vlak.
Door het gebruik van vertellingen en het spel van woord en beeld, wordt het verleden behandeld als een emotieve kracht die begrepen wordt via persoonlijke verhalen of verschillende subjectiviteiten, nauw verwant aan de directe ervaring. Deze verhalen en beelden, afkomstig uit het verleden, worden geadapteerd aan hun mogelijke relevantie vandaag. Op die manier echoën ze de benadering van Walter Benjamin ten opzichte van geschiedschrijving: “To articulate what is past does not mean to recognize ‘how it really was.’ It means to take control of a memory, as it flashes in a moment of danger.” De films behandelen verschillende historische gebeurtenissen die gevolgen blijken te hebben voor ons begrip van het verleden – van een analyse van collectief verzet, het onderzoek naar een koloniaal verleden, over het verstrijken van verschillende ideologische systemen naar meer persoonlijke, subjectieve herinneringen. Ondanks dat de narraties gebeuren via de stemmen van de betrokkenen, worden de protagonisten slechts co-auteurs van zowel de films als van de verhalen die ze construeren. Zo onthullen ze een poreuze relatie tussen individuele subjectiviteit en collectieve geschiedenis; geheugen en narratief.
Donderdag 11 juni om 19:30:
- Manon de Boer, Resonating Surfaces, 2005
‘Resonating Surfaces’ is een drievoudig portret: van een stad, een vrouw en een levenshouding. Het verhaal van Suely Rolnik, een Braziliaanse psychoanalyticus die momenteel in São Paulo leeft, wordt gekenmerkt door de Braziliaanse dictatuur van de jaren ’60 en het Parijse intellectualistische klimaat rond Deleuze en Guattari in het daaropvolgende decennium. De film verenigt verschillende thema’s: (de relatie tot) de ander, de verhouding tussen lichaam en macht, de stem en tenslotte de micropolitiek van verlangen en weerstand.
- Wendelien van Oldenborgh, Beauty and the Right to the Ugly, 2014
‘Beauty and the Right to the Ugly’ is een cinematografisch experiment in Het Karregat in Eindhoven, een in 1974 voltooid multifunctioneel wijkcentrum dat gemeenschappelijke woonvormen verenigt. Wendelien van Oldenborgh onderzoekt het uitgroeien –en deels falen– van deze utopische architectuur. Intussen bedenkt en implementeert ze een filmische methodologie die de architecturale concepten zoals “open”, “gebruikersgeleid” en “participatief” vertaalt naar het cinematografische apparaat.
Na de screenings gaan Manon de Boer en Wendelien van Oldenborgh in gesprek met Nick Aikens.
Overige screenings:
Woensdag 1 juli om 19:30: Petra Bauer - Phil Collins
Taal Engels
Locatie Kunsthal Extra City - Antwerpen-Berchem, Eikelstraat 25-31, 2600 Antwerpen